Những hiện tượng "lạ" trong mùa hè năm 2019

Hà Nội nắng nóng nhất trong lịch sử, vượt kỷ lục 100 năm

Những ngày 18-24/4, các tỉnh miền Bắc, miền Trung đã xuất hiện nắng nóng sớm gay gắt với nhiệt độ cao nhất lên đến 38-40 độ C. Trong đó, đỉnh điểm là ngày 20/4. Nhiệt độ cao nhất ngày 20/4/2019 ở Hà Nội là 38,9 độ C. Đây là mức nhiệt cao nhất tháng 4 và vượt kỷ lục 100 năm.

Lý giải nắng nóng năm nay tới sớm, ông Nguyễn Văn Hưởng, Trưởng phòng Dự báo Khí hậu Trung tâm Dự báo KTTV Quốc gia cho biết: “Do ảnh hưởng của hiện tượng El Nino kết hợp với hiệu ứng đô thị và thay đổi mặt đệm khu vực trạm quan trắc nên nắng nóng xuất hiện ngay từ đầu năm tại Nam Bộ”.

Theo ông Hưởng, nhiệt độ trung bình từ đầu tháng 4 đến nay ở hầu khắp Bắc Bộ cao hơn trung bình nhiều năm (TBNN) từ 2-3 độ C; Các tỉnh từ Thanh Hóa đến Thừa Thiên Huế cao hơn TBNN từ 3-4 độ C; Nam Bộ và Tây Nguyên có nhiệt độ trung bình cao hơn TBNN từ 0.5-1,5 độ C.

Có thể thấy nền nhiệt trên các khu vực trong tháng 4 đều cao hơn so với TBNN, đặc biệt ở Trung Bộ. Trong đợt nắng nóng này có rất nhiều trạm ở Bắc Bộ và các tỉnh miền Trung có nhiệt độ cao nhất vượt mức đã từng quan trắc được trong tháng 4. Chẳng hạn, nhiệt độ cao nhất ngày 20/4/2019 ở Hà Nội là 38,9 độ C không phải là mức nhiệt cao nhất của năm nhưng nếu chỉ so sánh trong tháng 4 thì đây là kỷ lục mới, vượt mức 38,5 độ C vào tháng 4/1919 (cao nhất trong 100 năm qua số liệu quan trắc ở Hà Nội vào thời điểm tháng 4); tại Phù Yên (Sơn La) 41,7 độ C vượt mức kỷ lục đã xuất hiện vào tháng 4/1984; Yên Châu (Sơn La) 41,4 độ C, vượt mức kỷ lục 40,4OC vào tháng 4/1984.

Đặc biệt, tại Hương Khê (Hà Tĩnh) nhiệt độ cao nhất ngày 20/4/2019 lên tới 43,4 độ C là mức nhiệt cao nhất trong lịch sử nhiệt độ đo được ở Việt Nam từ trước đến nay”, ông Hưởng thông tin.

Trước đó, tổ chức nghiên cứu Berkeley Earth (Mỹ) dự báo khả năng 50% năm 2019 sẽ là năm nóng thứ nhì trong lịch sử tính từ năm 1850.

Thực tế, từ đầu năm, các nhà khoa học khí hậu hàng đầu thế giới đã dự báo Trái đất sẽ trải qua một đợt nóng khác thường, xác suất năm 2019 phá vỡ kỷ lục của năm ngoái để trở thành năm nóng thứ nhì trong lịch sử là 50% (tính từ năm 1850).

Miền Bắc lại se lạnh như đầu mùa đông giữa tháng 5

Ngày 8-11/5/2019, nhiều người dân Hà Nội và các tỉnh miền Bắc cảm nhận rõ sự thay đổi của thời tiết khi xuất hiện những cơn gió kèm mưa lạnh dù đã là giữa tháng 5.

Một số thời điểm trong ngày, nhiệt độ chỉ dao động ở ngưỡng 22 độ C, trời se lạnh khiến nhiều người ra đường phải mặc áo ấm. Trên mạng xã hội, nhiều người dùng Facebook chia sẻ status bày tỏ sự thích thú "Hè đã chuyển sang đông".

Theo chuyên gia khí tượng, sở dĩ thời tiết mùa hè nhưng se lạnh là do ảnh hưởng của rãnh áp thấp có trục qua Bắc Bộ gây ra một đợt mưa rào và dông diện rộng cho toàn bộ Bắc Bộ (trong đó có thủ đô Hà Nội) và khu vực các tỉnh Bắc Trung Bộ (từ Thanh Hóa đến Thừa Thiên - Huế).

Hiện tượng thời tiết kể trên thường gặp trong thời kỳ chuyển sang mùa hè khi ở phía Bắc vẫn còn những đợt tăng áp với bản chất các khối không khí mát hơn từ lục địa phía Bắc xâm nhập xuống khối khí nóng ẩm ở nước ta và thường gây mưa dông kèm dông, sét, mưa đá, gió giật mạnh. Những thời kỳ như thế này có thể kéo dài hay ngắn tùy từng năm. Còn trong năm 2019, thời kỳ rãnh thấp qua Bắc Bộ tồn tại trong những ngày qua thuộc giai đoạn kéo dài hơn so với những năm khác.

Hoa sữa nở giữa mùa hè chói chang

Hoa sữa thường nở từ đầu tháng 9 đến tháng 11 hằng năm. Tuy nhiên, ngay giữa tháng 5 của ngày hè năm nay (từ ngày 10/5), nhiều người lại thấy mùi hoa sữa nở trái mùa phảng phất trên nhiều tuyến phố Hà Nội như Trần Duy Hưng, Nguyễn Chí Thanh, Lò Đúc, Nguyễn Du... khiến người dân không khỏi ngỡ ngàng.

Những chùm hoa nhỏ bé, đậm hương nở trắng cả một góc trời. Hương hoa sữa nồng nàn hòa quyện với cái nắng của mùa hè tạo nên một cảnh tượng lạ, hiếm thấy từ xưa đến nay.

Lý giải về vấn đề này trên Đời sống & Pháp luật, TS Đinh Văn Thành - Chuyên gia nông nghiệp cho biết: "Do có những đợt không khí lạnh vừa rồi và kéo dài trong nhiều tuần. Chính điều kiện đó đã tác động đên sự ra hoa và phân hóa hoa của hoa sữa". Ông Thành cũng cho biết thêm vào tháng 9 chắc chắn hoa sữa sẽ ra hoa rộ hơn thời điểm này nữa.

Hoa sữa nở đầu mua hè là điều "dị thường" nhưng cũng là trải nghiệm hiếm có, nhất là đối với những người Hà Nội đã đem lòng yêu loài hoa này. Và dù là hoa sữa mùa hè hay hoa sữa mùa thu thì loài hoa này cũng đã góp phần tô điểm cho vẻ đẹp cổ kính của thủ đô ngàn năm văn hiến.