Một số nhận định, dự báo khí tượng, thủy văn (từ tháng 9/2019 đến tháng 02/2020)

Hiện tượng ENSO

Theo các kết quả dự báo mới nhất về hiện tượng ENSO cho thấy: Nhiệt độ mặt nước biển khu vực NINO 3.4 đang có xu hướng giảm dần và dự báo khả năng trạng thái El Nino sẽ dần chuyển sang pha trung tính trong 1-2 tháng tới và sẽ duy trì trạng thái trung tính nhưng vẫn nghiêng về pha nóng từ khoảng tháng 10/2019 đến những tháng đầu năm 2020.

Bão/ATNĐ và các hiện tượng thời tiết nguy hiểm

Dự báo, từ nay đến cuối năm 2019 có khả năng mật độ bão hoạt động trên khu vực Biển Đông ở mức xấp xỉ trung bình nhiều năm (TBNN) (khoảng 7-9 cơn); trong đó có khoảng 3-4 cơn ảnh hưởng trực tiếp đến đất liền nước ta và ảnh hưởng nhiều đến khu vực Trung Bộ và Nam Bộ trong những tháng cuối năm 2019. Cụ thể: Nửa cuối tháng 8, nửa đầu tháng 9 có khả năng xuất hiện một số nhiễu động và hoàn lưu xoáy thuận nhiệt đới trên khu vực Bắc Biển Đông và ảnh hưởng đến các tỉnh Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ; từ nửa cuối tháng 9 đến tháng 10, ATNĐ/bão có khả năng ảnh hưởng chủ yếu đến khu vực Trung Bộ; tháng 11 và tháng 12 ATNĐ/bão ảnh hưởng đến các tỉnh Trung Bộ và Nam Bộ. Cần đề phòng khả năng xuất hiện của những cơn bão mạnh và có quỹ đạo phức tạp.

Tiếp tục đề phòng nguy cơ xuất hiện các hiện tượng thời tiết nguy hiểm như dông, sét, lốc, mưa đá trên phạm vi toàn quốc.

Nhiệt độ và nắng nóng

Nhiệt độ trung bình từ tháng 9-11/2019 trên phạm vi cả nước có khả năng cao hơn so với TBNN cùng thời kỳ từ 0.5-1.0 độ; từ tháng 12/2019 đến tháng 2/2020 phổ biến ở mức xấp xỉ TBNN. Từ nay đến nửa đầu tháng 9/2019 tại khu vực Bắc Bộ và Trung Bộ còn xảy ra nắng nóng, nhưng cường độ không gay gắt và không kéo dài.

Lượng mưa

Khu vực Bắc Bộ

Tổng lượng mưa các tháng 9, 11 và 12/2019 ở Bắc Bộ phổ biến ở mức xấp xỉ với TBNN cùng thời kỳ. Các tháng 10/2019, tháng 01 và 02/2020 phổ biến ở mức thấp hơn từ 15-30%. Đề phòng tình trạng thiếu hụt mưa trong các tháng đầu năm 2020 ở khu vực Bắc Bộ.

Khu vực Trung Bộ

Tổng lượng mưa tháng 9 và tháng 12/2019 phổ biến ở mức cao hơn TBNN từ 10-30%, riêng tháng 11 ở mức xấp xỉ TBNN cùng thời kỳ. Các tháng 10/2019, tháng 01 và 02/2020 phổ biến ở mức thấp hơn từ 15-30%.

Khu vực Tây Nguyên và Nam Bộ

Tổng lượng mưa các tháng 9,11 và tháng 12/2019 phổ biến ở mức cao hơn TBNN cùng thời kỳ từ 10-30%, riêng tháng 11 tại Tây Nguyên ở mức xấp xỉ TBNN cùng thời kỳ. Các tháng 10/2019, tháng 01 và 02/2020 phổ biến ở mức thấp hơn từ 15-30%. Khả năng mùa mưa ở khu vực kết thúc tương đương với TBNN, tuy nhiên trong các tháng cuối năm 2019 có khả năng vẫn xuất hiện các đợt mưa diện rộng trên khu vực.

Thủy văn

Bắc Bộ

Từ tháng 9-10, trên các sông Bắc Bộ sẽ xuất hiện 1-2 đợt lũ nhỏ với đỉnh lũ lớn nhất phổ biến ở mức BĐ1-BĐ2; riêng các sông suối nhỏ trên BĐ2. Lũ quét, sạt lở đất tiếp tục có nguy cơ cao xảy ra tại khu vực vùng núi, đặc biệt khu vực Việt Bắc và Tây Bắc.

Từ tháng 10-12/2019, nguồn nước trên các sông suối khu vực Tây Bắc, Việt Bắc và Đông Bắc thiếu hụt so với TBNN từ 10-40%. Từ tháng 12/2019-02/2020, mực nước trên các sông có xu thế giảm dần, nguồn nước trên các sông tiếp tục thiếu hụt so với TBNN. Nguy cơ thiếu nước cục bộ có thể xuất hiện tại khu vực Bắc Bộ trong những tháng đầu năm 2020.

Khu vực Trung Bộ, Tây Nguyên

Từ nửa cuối tháng 8-9/2019, trên các sông từ Thanh Hóa đến Quảng Bình và khu vực Tây Nguyên có khả năng xuất hiện 1-2 đợt lũ; các sông ở Quảng Trị, Thừa Thiên Huế xuất hiện 1-2 đợt dao động. Lượng dòng chảy trên phần lớn các sông ở Trung Bộ và khu vực Tây Nguyên phổ biến ở mức thấp hơn TBNN cùng kỳ từ 15-50%; riêng các sông ở Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Nam, Bình Định, Phú Yên thấp hơn trên 70%. Tình trạng hạn hán, thiếu nước và xâm nhập mặn ở các tỉnh Trung, Nam Trung Bộ tiếp tục diễn ra, kéo dài đến nửa đầu tháng 9, riêng tại các tỉnh từ Quảng Nam đến Phú Yên tình trạng hán hán, thiếu nước xảy ra gay gắt hơn. Trên một số sông thuộc Trung Bộ có khả năng xuất hiện mực nước thấp nhất trong chuỗi số liệu quan trắc.

Từ tháng 10-12/2019, là thời kỳ chính vụ trên các sông ở khu vực Trung Bộ, Tây Nguyên dòng chảy trên các sông có xu thế tăng dần. Lượng dòng chảy trên các sông ở Trung Bộ và khu vực Tây Nguyên phổ biến thấp hơn TBNN cùng kỳ từ 10-35%, một số sông thấp hơn 50%.

Đỉnh lũ năm 2019 trên các sông có khả năng như sau: Các sông ở Thanh Hóa, Nghệ An ở mức BĐ1-BĐ2, xấp xỉ đỉnh lũ TBNN; các sông từ Hà Tĩnh đến Bình Thuận và khu vực Tây Nguyên ở mức BĐ2-BĐ3, xấp xỉ TBNN; trên một số sông suối nhỏ và thượng lưu các sông vẫn có khả năng xuất hiện lũ lớn.

Khu vực Nam Bộ

Mùa lũ năm 2019 trên sông Mê Công đến muộn so với TBNN. Đỉnh lũ năm tại đầu nguồn sông Cửu Long ở mức thấp (dưới BĐ1). Thời gian xuất hiện mực nước đỉnh lũ năm có khả năng xảy ra vào nửa đầu tháng 10/2019.

Dự báo đỉnh lũ năm 2019 trên sông Cửu Long ở mức thấp, tổng lượng dòng chảy thượng nguồn Mê Công về khu vực Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) thiếu hụt lớn so với TBNN. Khả năng xâm nhập mặn ở ĐBSCL đến sớm ngay trong các tháng cuối năm 2019. Khả năng xâm nhập mặn ở ĐBSCL sẽ cao hơn, gay gắt hơn nhiều so với TBNN.

Bài: Thành Công