Bản tin được đưa ra hàng tuần với các đặc trưng chỉ số SPI trên toàn quốc với các mức độ hạn khác nhau, từ cực khô đến cực ẩm dựa trên các ngưỡng chỉ số SPI như sau:
Bảng 1: Các ngưỡng hạn dựa trên chỉ số SPI
Bản tin cảnh báo hạn khí tượng gồm 2 phần chính:
1. Hiện trạng mưa và hạn khí tượng
Hình 1: Bản đồ phân bố chuẩn sai mưa (mm/tháng) từ ngày 10/5-10/6/2020 (hiệu số của lượng mưa và lượng mưa trung bình nhiều năm cùng thời kỳ). Giá trị dương (gam màu xanh) là điều kiện ẩm ướt, giá trị âm (gam mầu đỏ) biểu thị điều kiện hụt mưa
Trên bản đồ phân bố chuẩn sai mưa từ ngày 10/5-10/6, ngoại trừ một số nơi thuộc khu vực Tây Nguyên và Nam Bộ như: Đắc Lắc, Đắc Nông, An Giang; và phía Nam Bình Thuận lượng mưa cao hơn bình thường, còn lại hầu hết các khu vực trên phạm vi toàn quốc đều ở tình trạng thiếu hụt mưa. Để xem xét chi tiết hơn về điều kiện hạn hán, chúng ta có thể xem xét thêm về chỉ số mưa chuẩn hóa (Standardized Precipitation Index-SPI) ở hình dưới (Hình 2).
Hình 2: Chỉ số SPI biểu thị điều kiện khô hạn hay ẩm ướt trong thời kỳ 02/5-02/06/2020. Điều kiện khô hạn (gam màu vàng – đỏ), điều kiện ẩm ướt (gam mầu xanh)
Bản đồ phân bố chỉ số SPI cho thấy, mặc dù hụt mưa, nhưng hầu hết các khu vực trên phạm vi toàn quốc chưa đạt đến ngưỡng hạn. Tuy nhiên, một số tỉnh thành như: Hà Nội, Thái Bình, Quảng Ninh, Hòa Bình, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Phước, Tây Ninh, Bến Tre, Sóc Trăng ở ngưỡng từ khô, đến rất khô, một số nơi cực khô.
2. Dự báo hạn khí tượng
- Thời kỳ từ ngày 11-15/6/2020
Hình 3: Chỉ số SPI đánh giá tình trạng ẩm ướt và khô hạn giai đoạn từ 11-15/6/2020. Gam mầu xanh là điều kiện ẩm, gam mầu vàng – đỏ là điều kiện khô hạn
Một số tỉnh thành thuộc Bắc Bộ (Lạng Sơn, Quảng Ninh, Thái Bình, Sơn La, Điện Biên, Yên Bái), và khu vực Trung Bộ từ Hà Tĩnh đến Bình Định thể hiện điều kiện thiếu hụt mưa dẫn đến khô hạn. Các khu vực còn lại, có thể hụt mưa, nhưng chưa đạt đến ngưỡng hạn.
- Thời kỳ từ ngày 16-22/6/2020
Hình 4: Chỉ số SPI đánh giá tình trạng ẩm ướt và khô hạn giai đoạn từ 16-22/6/2020. Gam mầu xanh là điều kiện ẩm, gam mầu vàng – đỏ là điều kiện khô hạn
Tương tự như thời kỳ trên, trong tuần 16-22/6/2020, điều kiện khô hạn tiếp tục xảy ra ở các tỉnh thuộc Bắc Bộ (Thái Bình, Thái Nguyên, Lạng Sơn), và một số điểm Tây Nguyên (Đắc Lắc, Đắc Nông). Khu vực khô hạn ở miền Trung thu hẹp lại chỉ còn từ Hà Tĩnh đến Quảng Trị.
Như vậy, hiện nay trung tâm Dự báo KTTV quốc gia đã và đang ứng dụng các công cụ dự báo của Hoa Kỳ để dự báo hạn và ra các bản tin cảnh báo hạn vào thứ 4 hàng tuần. Bản tin chi tiết có thể xem tại địa chỉ:
Biên tập: Nguyễn Văn Hưởng, Hoàng Phúc Lâm - Trung tâm Dự báo KTTV quốc gia
Tổng hợp: Vụ KHQT