Cần lưu ý các hiện tượng thời tiết cực đoan khi chuyển mùa

PV: Xin ông cho biết, tình hình mưa lũ ở khu vực Trung Bộ và Tây Nguyên đang diễn ra  như thế nào? Đây là có phải là đợt mưa diễn ra bất thường, không theo qui luật nhiều năm?

Ông Nguyễn Văn Hưởng: Từ chiều ngày 30/3 đến nay (01/4) khu vực các tỉnh Trung Bộ, các tỉnh Tây Nguyên đã xuất hiện một đợt mưa to, có nơi mưa rất to; trong đó ở khu vực từ Quảng Trị trở vào đến Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa có lượng mưa phổ biến từ 100-250mm, các tỉnh Thừa Thiên Huế, Đà Nẵng, Quảng Ngãi, Bình Định, lượng mưa phổ biến từ 250-300mm, có nơi lớn hơn như A Lưới (Thừa Thiên Huế) 465mm, Quảng Ngãi 307mm,…

Trong đó ngày 31/3/2022 là ngày có mưa lớn nhất với lượng mưa một số nơi như A Lưới (Thừa Thiên Huế) lượng mưa ngày 31/3 là 256mm, Quảng Ngãi là 218mm, An Nhơn là 136mm, Quy Nhơn là 178mm, đều là những lượng mưa cao kỷ lục từ trước tới giờ trong tháng 3 (kỷ lục cũ của A Lưới là 96mm, vào năm 2015; Quảng Ngãi là 124mm, năm 1991, An Nhơn là 36mm năm 2010).

Nguyên nhân của đợt mưa này là do ảnh hưởng của hoàn lưu vùng áp thấp trên khu vực biển Đông, hình thế gây mưa này ở miền Trung là điển hình, nhưng xảy ra vào tháng 3 là hiếm gặp.

PV: Xin ông cho biết Trung tâm Dự báo KTTV quốc gia đã đưa ra cảnh như thế nào về đợt mưa này, thưa ông?

Ông Nguyễn Văn Hưởng: Từ chiều 28/3, trước thời điểm xảy ra mưa lớn 02 ngày, Trung tâm Dự báo KTTV quốc gia (Trung tâm) đã ban hành bản tin dầu tiên về mưa lớn ở Trung Bộ và Tây Nguyên, trong bản tin đầu tiên đưa ra dự báo: Do ảnh hưởng của rãnh áp thấp nối với hoàn lưu của vùng áp thấp có xu hướng dịch chuyển về phía đất liền sau kết hợp với không khí lạnh tăng cường mạnh nên từ ngày 30/3 đến ngày 02/4, ở khu vực Trung Bộ và Tây Nguyên có mưa vừa, mưa to, có nơi mưa rất to với tổng lượng mưa dự báo ở các khu vực từ 150-350mm, có nơi trên 400mm.

Thực tế cho thấy, từ chiều 30/3 đến ngày 01/4, do ảnh hưởng hoàn lưu của vùng áp thấp, sau đó kết hợp với không khí lạnh tăng cường nên ở khu vực từ Thừa Thiên Huế đến Khánh Hòa có mưa rất to phổ biến 150-300mm, có nơi trên 300mm; Ninh Thuận, Bình Thuận và Tây Nguyên 70-150mm, có nơi trên 150mm; từ Hà Tĩnh đến Quảng Trị 50-100mm, có nơi trên 100mm. 

Ngoài ra, trong các bản tin còn cảnh báo lốc, sét, mưa đá và gió giật mạnh kèm theo nguy cơ xảy ra lũ quét, sạt lở đất tại khu vực vùng núi và ngập úng cục bộ tại các vùng trũng, thấp, ven sông khu vực Trung Bộ.

Trên biển, ngay từ sáng 29/3, Trung tâm đã ban hành bản tin thời tiết nguy hiểm trong đó có cảnh báo mưa dông, gió giật mạnh do ảnh hưởng của vùng áp thấp. Chiều 30/3, Trung tâm đánh giá và đưa ra bản tin dự báo vùng áp thấp có khả năng gây mưa dông mạnh, gió giật cấp 7-8, sóng biển cao từ 2,0-3,0m cho vùng biển từ Bình Định đến Ninh Thuận. Các bản thời tiết nguy hiểm trên biển và bản tin thời tiết biển đều đưa ra cảnh báo nguy hiểm về gió giật mạnh, sóng lớn tập trung trong đêm 30/3 đến ngày 31/3.    

Trên cơ sở dự báo của Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, các đài khí tượng thủy văn khu vực Trung Trung Bộ, Nam Trung Bộ, Tây Nguyên cũng đã đưa ra các bản tin dự báo, cảnh báo về mưa lớn, thời tiết nguy hiểm trên biển, nhấn mạnh về tác động của mưa, gió mạnh và sóng lớn đối với các khu vực ven biển.

Trên cơ sở đó Văn phòng thường trực ban Chỉ đạo Trung ương về Phòng, chống thiên tai đã ra công văn số 167/VPTT về việc chủ động ứng phó với mưa lớn, lốc, sét, mưa đá, ngập lụt, lũ quét, sạt lở đất.

PV: Dự báo, trong những ngày tới và xa hơn là trong tháng 4 này, khu vực trên có xuất hiện những đợt  mưa lớn nào khác không, thưa ông?

Ông Nguyễn Văn Hưởng: Dự báo của chúng tôi đây là đợt mưa lớn nhất của tháng 3 và đầu tháng 4/2022. Trong tháng 4 là tháng giao mùa, giai đoạn này trên hầu khắp các khu vực cả nước ta thường xuất hiện các đợt mưa dông chuyển mùa, mưa dông trong giai đoạn này thường kèm theo các hiện tượng thời tiết cực đoan như lốc, sét, mưa đá và gió giật mạnh. Ngoài nguy cơ về khả năng xuất hiện lốc sét, mưa đá và gió giật mạnh trên đất liền, chúng tôi cũng cảnh báo về tình trạng thời tiết xấu gió mạnh, sóng cao vẫn còn đang duy trì trên nhiều khu vực biển Đông.

Tạp chí KTTV