Cháy rừng Amazon và tình thế tiến thoái lưỡng nan cho các nhà khoa học

Khi hỏa hoạn hoành hành trên khắp khu rừng Amazon – nơi được mệnh danh là "lá phổi của hành tinh", tạo ra 20% oxy trong khí quyển - và trong khi các khu rừng đang bốc cháy ở Siberia, Alaska, Greenland, miền nam châu Âu và một phần của Úc, các nhà khoa học khí hậu vẫn có thể bình tĩnh khi nói: "Chúng tôi đã dự báo trước được điều này". Tuy nhiên, câu nói này không phải là sự hả hê trước một thảm kịch của nhân loại.

Chỉ riêng Brazil đã có 72.843 vụ cháy trong năm nay. Tốc độ nóng lên toàn cầu đang vượt quá dự báo khiến các nhà khoa học khí hậu cũng phải kinh ngạc. Trong vòng 70 năm qua, những thay đổi lớn trong các vùng khí hậu và một loạt các hiện tượng thời tiết cực đoan - lốc xoáy, lũ lụt, hạn hán, sóng nhiệt và hỏa hoạn - đang tàn phá các vùng đất rộng lớn của Trái đất.

Lửa đang lan rộng trên khắp cánh rừng Amazon

Nguồn: Petty Image 

Các nhà khoa học Jos Barlow và Alexander C. Lees viết trong nghiên cứu của mình cho rằng "chính biến đổi khí hậu đang làm cho mùa khô kéo dài hơn và rừng dễ cháy hơn. Nhiệt độ tăng cũng dẫn đến cháy rừng nhiệt đới thường xuyên hơn trong những năm không bị hạn hán. Và cũng chính biến đổi khí hậu thúc đẩy tần suất và cường độ của các dị thường khí hậu ngày càng tăng, chẳng hạn như các sự kiện El Niño ảnh hưởng đến cường độ các vụ cháy trên khắp rừng Amazon."

Trái với những bằng chứng thực tế và quan sát của các cơ quan nghiên cứu toàn cầu như NASA và Cơ quan Khí quyển và Đại dương Quốc gia ở Hoa Kỳ, hội đồng liên chính phủ về biến đổi khí hậu Liên Hợp Quốc, Tổ chức Khí tượng Thế giới và CSIRO, nguyên nhân của biến đổi khí hậu do con người gây ra vẫn bị phủ nhận và bác bỏ.

Những vụ cháy rừng liên tiếp đang đe dọa sinh kế của hơn một triệu thổ dân sống trong rừng Amazon

Nguồn: Petty Image

Do đó, các nhà khoa học khí hậu bị đặt trong một tình thế khó xử tương tự như các bác sĩ y khoa, những người luôn phải thông báo về những chẩn đoán nghiêm trọng. Làm thế nào để các nhà khoa học thuyết phục mọi người rằng các cơn bão hiện tại, tàn phá các đảo từ Caribbean đến Philippines, hoặc lũ lụt ở các vùng ven biển và thung lũng sông từ Mozambique đến Kerala, Pakistan và Townsville, sẽ ngày một tăng lên trong một thế giới đang nóng lên nhanh chóng? Làm thế nào để các nhà khoa học nói với mọi người rằng con cái họ đang phát triển trong một thế giới nơi sự sống sót dưới nhiệt độ trung bình cao hơn 2^oC so với mức trước công nghiệp có thể rất khủng khiếp.

Trong suốt lịch sử, các nhà khoa học của những người đưa thông tin xấu thường bị khiển trách hoặc tệ hơn. Do đó, ngày nay, nhiều nhà khoa học đã thận trọng trong việc công bố các dự báo về biến đổi khí hậu. Với những kịch bản khí hậu xấu mà họ phải đối mặt, nhiều người cảm thấy khó khăn khi nói về nó, ngay cả đối với bạn bè và gia đình.

Nồng độ CO₂, khí mê-tan và oxit nitơ trong khí quyển đã đạt tới mức cao nhất trong lịch sử, băng tan tại dải băng Greenland và phía tây Nam Cực cũng vượt qua ngưỡng giới hạn, báo hiệu sự thay đổi cơ bản trong tình trạng khí hậu trên mặt đất.

Khi hỏa hoạn phá hủy phần lớn đất đai, rất nhiều quốc gia, bao gồm cả Úc – sẽ ngày càng bận tâm hơn về xung đột kinh tế và quốc tế trong khi họ hầu như không coi trọng nền văn minh tương lai.

 Biên dịch tin bài: Thanh Tâm

Nguồn: https://www.smh.com.au/environment/climate-change/the-amazon-fires-and-the-dilemma-for-climate-scientists-20190825-p52kiq.html