Tổng cục Khí tượng Thủy văn tiếp tục đẩy mạnh công tác thi hành pháp luật KTTV

Trên cơ sở các văn bản quy phạm pháp luật và các văn bản chỉ đạo điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và các bộ, ngành; Ủy ban nhân dân các địa phương đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, điều hành, hướng dẫn về công tác KTTV trên địa bàn; tổ chức phổ biến, tuyên truyền và hướng dẫn sâu rộng pháp luật về KTTV thông qua các văn bản chỉ đạo, phóng sự, tin, bài và nhiều hoạt động khác; chỉ đạo tăng cường công tác cảnh báo, dự báo KTTV phục vụ vận hành an toàn hồ chứa và phòng chống giảm nhẹ thiên tai.

Bên cạnh đó việc triển khai thực hiện quy chế phối hợp quản lý nhà nước về KTTV và biến đổi khí hậu trên địa bàn một số địa phương còn bất cập, công tác trao đổi thông tin và phối hợp giữa các cơ quan, đơn vị, các cấp, các ngành có thời điểm chưa chặt chẽ toàn diện khi có thời tiết đặc biệt xảy ra như sạt lở đất, lũ ống, lũ quét; công tác di dời con người và tài sản ra khỏi khu vực nguy hiểm còn gặp nhiều khó khăn; đội ngũ cán bộ thực hiện công tác quản lý nhà nước về KTTV tại địa phương chưa được đào tạo chuyên ngành KTTV nên trong quá trình triển khai thực hiện các nhiệm vụ chưa đạt hiệu quả cao; việc phân bổ dự toán kinh phí thực hiện các hoạt động KTTV phục vụ nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội, phòng, chống thiên tai của các địa phương còn hạn chế, chưa có kinh phí thực hiện kế hoạch phát triển mạng lưới trạm KTTV chuyên dùng; công tác xây dựng cơ sở dữ liệu KTTV thuộc phạm vi quản lý của một số tỉnh còn gặp một số khó khăn; công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm pháp luật về KTTV chưa được các tỉnh quan tâm đúng mức, tình trạng vi phạm các quy định trong lĩnh vực KTTV vực còn diễn ra khá phổ biến ở nhiều nơi trên địa bàn các địa phương; nhận thức và thực thi pháp luật về KTTV của một số đơn vị, tổ chức còn nhiều hạn chế đặc biệt là quy định về việc khai thác, sử dụng thông tin dữ liệu KTTV và vận hành các trạm KTTV chuyên dùng.

Năm 2021, Tổng cục KTTV đã xây dựng quy trình thống nhất hướng dẫn công tác kiểm tra thi hành pháp luật về KTTV. Đã gửi Công văn tới các tỉnh/thành phố đề nghị phối hợp trong công tác kiểm tra thi hành pháp luật về KTTV trên địa bàn tỉnh và dự thảo quyết định thành lập các Đoàn kiểm tra công tác thi hành pháp luật KTTV năm 2021 tại 11 tỉnh đã được Bộ phê duyệt chủ trương (Sơn La, Lào Cai, Nam Định, Thái Bình, Lâm Đồng, Đồng Nai, Bạc Liêu, Sóc Trăng, Trà Vinh, Bến Tre, Vĩnh Long).

Kết quả việc chấp hành các quy định pháp luật KTTV đối với chủ công trình phải quan trắc KTTV, các chủ công trình có trạm KTTV chuyên dùng đã thực hiện khá đầy đủ các quy định đối với công trình phải quan trắc KTTV. Tuy nhiên, phần lớn các chủ công trình chưa thực hiện cung cấp thông tin, dữ liệu KTTV cho hệ thống dự báo, cảnh báo KTTV quốc gia theo quy định tại Nghị định số 38/2016/NĐ-CP ngày 15/5/2016 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật khí tượng thủy văn và Nghị định 48/2020/NĐ-CP ngày 15/4/2020 của Chính phủ sửa đổi một số điều Nghị định số 38/2016/NĐ-CP ngày 15/5/2016 và Thông tư số 30/2018/TT-BTNMT ngày 26/12/2018 của Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường.

Một số chủ công trình chưa thực hiện việc thông báo thành lập, di chuyển, giải thể trạm KTTV chuyên dùng cho các cơ quan liên quan theo quy định tại điểm c, khoản 2, Điều 14 của Luật khí tượng thủy văn; còn tồn tại các vấn đề liên quan tới việc chia sẻ số liệu quan trắc KTTV của sân bay, hồ chứa thủy điện, thủy lợi, cáp treo đối với cơ quan quản lý nhà nước về tài nguyên môi trường tại địa phương (Sở Tài nguyên và Môi trường) theo quy định; việc kiểm định các phương tiện đo chưa đạt yêu cầu về định kỳ, còn thiếu chứng từ kiểm định. Đặc biệt tại các Vườn quốc gia vẫn chưa thực hiện tổ chức lắp đặt các trạm quan trắc theo quy định đối với công trình phải quan trắc khí tượng thủy văn.

Kết quả việc chấp hành các quy định pháp luật về khai thác, sử dụng và thẩm định thông tin dữ liệu KTTV tại các địa phương chưa thực hiện nghiêm các quy định tại Luật khí tượng thủy văn và Nghị định số 38/2016/NĐ-CP ngày 15/5/2016 của Chính phủ: Phần lớn các chủ đầu tư dự án không thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát đơn vị tư vấn thiết kế về nguồn gốc và thẩm quyền cung cấp thông tin dữ liệu KTTV; một số dự án tại các địa phương sử dụng tài liệu không rõ nguồn gốc, một số dự án sử dụng tài liệu do tổ chức không có thẩm quyền cung cấp, đặc biệt có dự án sử dụng duy nhất chuỗi tài liệu không được cập nhật tại năm gần nhất so với thời điểm thiết kế dự án.

Đối với các cơ quan có thẩm quyền trong quá trình thẩm định, thẩm tra, đánh giá chương trình, quy hoạch, kế hoạch, dự án phát triển kinh tế - xã hội có sử dụng thông tin, dữ liệu KTTV chưa thực hiện đầy đủ trách nhiệm thẩm định, thẩm tra nguồn gốc thông tin, dữ liệu KTTV đối với các dự án theo quy định tại khoản 2, Điều 29 Nghị định số 38/2016/NĐ-CP ngày 15/5/2016 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật khí tượng thủy văn và các văn bản quy phạm pháp luật KTTV hiện hành.

Đồng thời, Tổng cục cũng đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền về tình hình dự báo, cảnh báo thiên tai và công tác phòng, chống trên các phương tiện thông tin đại chúng. Tăng cường hoạt động quản lý nguồn thông tin KTTV trên các phương tiện truyền thông.

Tạp chí KTTV