Vòng xoáy biến đổi khí hậu ở Mỹ Latinh và Caribe (phần đầu)

Nhiệt độ trong 30 năm qua đã ấm lên trung bình 0,2°C mỗi thập kỷ - tỷ lệ cao nhất được ghi nhận, theo báo cáo của State of the Climate in America Latin and Caribbean 2022. Báo cáo làm nổi bật một sự luẩn quẩn của các tác động khí hậu với các quốc gia và cộng đồng địa phương. Do đó, hạn hán kéo dài đã dẫn đến sự sụt giảm sản lượng thủy điện ở phần lớn Nam Mỹ, khiến nhu cầu về nhiên liệu hóa thạch tăng cao ở khu vực có tiềm năng lớn về năng lượng tái tạo chưa được khai thác.

Nhiệt độ cực cao kết hợp với đất khô là nguyên nhân gây ra các đợt cháy rừng kỷ lục vào đỉnh điểm của mùa hè năm 2022, khiến lượng khí thải carbon dioxide tăng vọt lên mức cao nhất trong 20 năm và do đó khiến nhiệt độ thậm chí còn cao hơn. Sông băng tan chảy ngày càng tồi tệ, đe dọa các hệ sinh thái và an ninh nước với tương lai của hàng triệu người. Lớp băng tuyết gần như bị mất hoàn toàn vào mùa hè năm 2022 ở các sông băng trung tâm Andean, với các sông băng tối và bẩn hấp thụ nhiều bức xạ mặt trời hơn, từ đó đẩy nhanh quá trình tan chảy.

SOC-LAC 2022 - Xu hướng khu vực LAC “Các cơn lốc xoáy nhiệt đới, lượng mưa lớn và lũ lụt cũng như hạn hán nghiêm trọng kéo dài nhiều năm dẫn đến thiệt hại về người và hàng tỷ đô la thiệt hại kinh tế trong suốt năm 2022. Mực nước biển dâng cao và đại dương nóng lên gây ra rủi ro ngày càng tăng đối với vùng ven biển sinh kế, hệ sinh thái và nền kinh tế,” Tổng thư ký WMO, Giáo sư Petteri Taalas cho biết.

“Nhiều hiện tượng cực đoan chịu ảnh hưởng của La Niña kéo dài nhưng cũng mang dấu ấn của biến đổi khí hậu do con người gây ra. El Niño mới đến sẽ làm tăng nhiệt và kéo theo thời tiết khắc nghiệt hơn. Cảnh báo sớm cho tất cả sẽ rất quan trọng để bảo vệ cuộc sống và sinh kế,” ông nói.

“Các lĩnh vực ưu tiên hàng đầu để thích ứng và giảm thiểu biến đổi khí hậu trong khu vực là nông nghiệp, an ninh lương thực và năng lượng. Báo cáo đề cập đến các chủ đề chính này, nêu bật tác động của hạn hán dai dẳng trong khu vực đối với sản xuất nông nghiệp và tiềm năng chưa được khai thác của năng lượng tái tạo, đặc biệt là tài nguyên năng lượng mặt trời và gió,” Giáo sư Taalas cho biết thêm.

Châu Mỹ Latinh và Ca-ri-bê có tỷ lệ năng lượng tái tạo hiện đại cao trong tổng mức tiêu thụ năng lượng cuối cùng, chủ yếu là do thủy điện. Tuy nhiên, khu vực này cũng có tiềm năng khai thác các nguồn năng lượng mặt trời và gió của khu vực, vốn chỉ chiếm 16% tổng sản lượng điện tái tạo vào năm 2020.

Khu vực Mỹ Latinh và Ca-ri-bê đóng một vai trò quan trọng trong việc sản xuất lương thực và các dịch vụ hệ sinh thái không chỉ mang lại lợi ích cho khu vực mà còn cho toàn hành tinh. Nó cũng rất dễ bị tổn thương trước các rủi ro khí hậu vì khoảng 3/4 dân số sống trong các khu định cư đô thị không chính thức và khoảng 8% dân số bị suy dinh dưỡng.

Báo cáo được công bố trong một Hội nghị quốc tế về Môi trường và Phát triển, được tổ chức tại La Havana, Cuba, và trước Hội nghị Giám đốc Dịch vụ Khí tượng và Thủy văn từ Iberoamerica. Báo cáo cho thấy tầm quan trọng của các Dịch vụ Khí tượng và Thủy văn Quốc gia và các trung tâm khí hậu khu vực trong việc cung cấp các dịch vụ nâng cao để hỗ trợ thích ứng và giảm thiểu khí hậu. Đây là báo cáo thường niên thứ ba dành cho khu vực và cung cấp cho những người ra quyết định thông tin về khu vực và địa phương để thông báo hành động.

(còn nữa)

Biên dịch: Tạp chí KTTV

Nguồn: https://public.wmo.int/en/media/press-release/climate-change-vicious-cycle-spirals-latin-america-and-caribbean