Việc trì hoãn luật chống phá rừng của EU không phải là một lựa chọn tốt

Người dân phơi hạt ca cao tại làng trồng ca cao Djigbadji của Bờ Biển Ngà, thường được gọi là Bandikro hoặc Thị trấn Bandit, nằm bên trong khu rừng được bảo vệ Rapides Grah và bị chính quyền lâm nghiệp phá hủy vào tháng 1 năm 2020, tại Soubre, Bờ Biển Ngà vào ngày 7 tháng 1 năm 2021 (Ảnh: REUTERS/Luc Gnago).

Luật này thể hiện quyết tâm chấm dứt sự đồng lõa của EU trong việc phá rừng toàn cầu bằng cách chỉ cho phép các công ty có thể chứng minh sản phẩm của họ làm từ gia súc, gỗ, ca cao, đậu nành, dầu cọ, cà phê và cao su không gây ra tình trạng phá rừng được tiếp cận thị trường EU.

Sản xuất nông nghiệp là động lực lớn nhất gây ra tình trạng phá rừng trên hành tinh và tác động của những mặt hàng cụ thể này đối với rừng và quyền của người dân không gì khác ngoài thảm họa. Nhưng khi ngày thực hiện EUDR - 30 tháng 12 năm 2024 - đang đến gần, sự tích cực đã bị thay thế bằng một loạt các câu chuyện tiêu cực.

Vào tháng 3, Bộ Nông nghiệp Áo đã kêu gọi hoãn việc thực hiện. Lời kêu gọi này đã được các bộ nông nghiệp ở Séc, Phần Lan, Ý, Ba Lan, Slovakia, Slovenia và Thụy Điển, cũng như Đảng Nhân dân Châu Âu (EPP) hưởng ứng.

Cuộc tranh luận xung quanh luật này ngày càng trở nên căng thẳng. Vào tháng 5, Bộ trưởng Thương mại và Nông nghiệp Hoa Kỳ đã viết thư cho Ủy ban Châu Âu yêu cầu EU hoãn luật này vì nó đặt ra “những thách thức nghiêm trọng” đối với các nhà sản xuất Hoa Kỳ. Trong khi đó, các nhà ngoại giao Nam Mỹ cảnh báo rằng luật này sẽ làm trầm trọng thêm vấn đề cocaine của châu Âu, vì những người nông dân nghèo Peru và Colombia sẽ không thể chứng minh rằng cà phê hoặc ca cao của họ không được trồng trên đất bị phá rừng và thay vào đó sẽ chuyển sang trồng lá coca.

Cũng như nhiều cocaine hơn trên đường phố của họ, người châu Âu sẽ thấy ít tã lót, băng vệ sinh và các sản phẩm vệ sinh khác trên kệ siêu thị của họ hơn, theo các nhà sản xuất giấy của Hoa Kỳ. Đồng thời, ngành công nghiệp gỗ châu Âu tuyên bố rằng luật này là “một con quái vật quản lý và hành chính khổng lồ”. Và tất cả những điều này diễn ra trong bối cảnh các cảnh báo về việc tăng giá thực phẩm, đồ uống và các hàng hóa khác.

Phá hoại ngành công nghiệp

Vậy tại sao một luật được thiết kế để giải quyết một trong những thách thức môi trường lớn nhất của thời đại chúng ta lại trở nên gây chia rẽ như vậy? Và bức tranh trên thực tế khi các ngành công nghiệp chuẩn bị thực hiện luật là gì? Có hai điều rất rõ ràng. Đầu tiên là nạn phá rừng nông nghiệp là một vấn đề phức tạp, ăn sâu bén rễ và việc loại bỏ nó đặt ra những thách thức thực sự.

Fern, đơn vị đầu tiên kêu gọi ban hành luật chống phá rừng trái phép làm ô nhiễm hàng hóa nông nghiệp nhập khẩu của EU cách đây một thập kỷ, đã liên tục nhấn mạnh một trong những thách thức lớn nhất: Đảm bảo rằng những hộ nông dân nhỏ có thể bị ảnh hưởng bởi quy định này nhận được sự hỗ trợ cụ thể mà họ cần và các công ty không đẩy họ ra khỏi chuỗi cung ứng của mình.

Thứ hai, các nhóm lợi ích lớn trong các ngành công nghiệp bị ảnh hưởng và các quốc gia thành viên EU đang có ý định phá hoại quy định này. Một đánh giá đúng đắn sẽ vẽ nên một bức tranh khác.

Hiệu ứng thúc đẩy

Ngoài những tiêu đề giật gân về việc châu Âu tràn ngập cocaine, công việc chuẩn bị thực hiện đang diễn ra đều đặn. Bờ Biển Ngà và Ghana là những quốc gia sản xuất ca cao lớn nhất thế giới và châu Âu là thị trường lớn nhất của họ. Do đó, luật mới có thể tác động sâu sắc đến nền kinh tế và cuộc sống của người dân tại các quốc gia đó.

Trong khi ngành công nghiệp châu Âu và các công ty gỗ lớn của Hoa Kỳ tuyên bố rằng họ không thể đáp ứng các yêu cầu của EUDR kịp thời, cơ quan quản lý ca cao của Ghana, COCOBOD, gần đây đã tuyên bố rằng hệ thống truy xuất nguồn gốc của họ - hệ thống sẽ chứng minh tính bền vững bằng cách truy xuất hạt ca cao từ trang trại nơi chúng được sản xuất đến cảng giao hàng - sẽ đi vào hoạt động từ tháng 10 năm 2024.

Chính phủ Bờ Biển Ngà đã phân phối thẻ căn cước cho nông dân để tăng khả năng truy xuất nguồn gốc và cho phép họ nhận thanh toán điện tử. Mặc dù hệ thống này sẽ mất thời gian để triển khai, nhưng nó sẽ ngăn chặn tình trạng trả lương thấp gian lận tràn lan, gây tổn hại rất lớn đến sinh kế của những người nông dân quy mô nhỏ. Do đó, không có gì ngạc nhiên khi một nhóm gồm 120 tổ chức xã hội dân sự và nông dân Ghana và Bờ Biển Ngà gần đây đã viết thư cho các nhà hoạch định chính sách của EU, bày tỏ mối quan ngại sâu sắc của họ về các quốc gia thành viên đang cố gắng trì hoãn EUDR.

Quyền sử dụng đất của người bản địa

Lời kêu gọi của họ đã được hơn 170 tổ chức phi chính phủ trên khắp thế giới hưởng ứng, bao gồm Articulação dos Povos Indígenas do Brasil (APIB), đại diện cho hơn 300 nhóm Người bản địa Brazil.

APIB từ lâu đã đi đầu trong các nỗ lực bảo vệ Amazon và các quần xã sinh vật quý giá khác của Brazil khỏi sự tàn phá của ngành kinh doanh nông nghiệp và những người khai thác gỗ. Họ coi EUDR là một cách không chỉ bảo vệ thiên nhiên mà còn giúp bảo vệ quyền lãnh thổ của Người dân bản địa. Đầu năm nay, APIB đã kêu gọi mở rộng EUDR sang các quần xã sinh vật không phải rừng như Cerrado.

Một số công ty hàng tiêu dùng lớn sẽ bị ảnh hưởng bởi EUDR cũng đang bảo vệ luật này: vào tháng 7, Nestle, Mars Wrigley và Ferrero đã viết thư cho Ủy ban châu Âu bảo vệ luật này là “một bước tiến quan trọng trong việc thúc đẩy quá trình chuyển đổi cần thiết của ngành ca cao và sô cô la”.

Họ kêu gọi EU hỗ trợ nhiều hơn, bao gồm các quỹ giúp những người nông dân nhỏ thích nghi với các yêu cầu của luật và đàm phán công bằng với các quốc gia sản xuất hàng hóa nằm trong phạm vi của luật.

Hỗ trợ cho những nhà sản xuất bị ảnh hưởng

Năm ngoái, thế giới đã mất một diện tích rừng gần bằng Thụy Sĩ; sự tàn phá giải phóng khoảng một nửa lượng carbon dioxide so với lượng carbon dioxide mà Hoa Kỳ thải ra hàng năm thông qua việc đốt nhiên liệu hóa thạch.

Việc trì hoãn hoặc hủy bỏ luật vào đêm trước khi luật được áp dụng không phải là một lựa chọn, nhưng thành công của luật phụ thuộc vào cách thực hiện: cách EU vượt qua những thách thức không thể tránh khỏi của mình và mức độ EU sẵn sàng tăng cường hỗ trợ cho các hộ nông dân và quốc gia bị ảnh hưởng.

Chúng ta cần tăng gấp đôi cam kết thực hiện luật và phản đối những người chống lại luật vì lợi ích cá nhân thiển cận.

Tin ngắn: Tạp chí KTTV

Nguồn: https://www.climatechangenews.com/2024/09/03/delaying-the-eus-anti-deforestation-law-is-not-an-option/