Tình trạng khí hậu ở Châu Phi nêu bật căng thẳng và hiểm họa về nước

Các mô hình lượng mưa bị gián đoạn, các sông băng đang biến mất và các hồ quan trọng đang bị thu hẹp. Theo một báo cáo mới của Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO), nhu cầu nước tăng cao kết hợp với nguồn cung hạn chế và không thể đoán trước có nguy cơ làm trầm trọng thêm xung đột và tình trạng di dời.

Báo cáo Tình trạng Khí hậu ở Châu Phi năm 2021 cung cấp thông tin khoa học có thẩm quyền về xu hướng nhiệt độ và các chỉ số khí hậu khác. Nó cho thấy thời tiết khắc nghiệt và biến đổi khí hậu đang tàn phá sức khỏe và sự an toàn của con người, an ninh lương thực và nước và sự phát triển kinh tế xã hội như thế nào. Châu Phi chỉ chiếm khoảng 2% đến 3% lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính toàn cầu nhưng lại gánh chịu kết quả không tương xứng.

Báo cáo về Tình trạng Khí hậu ở Châu Phi năm 2021 đặc biệt tập trung vào nước. Căng thẳng về nước cao ước tính sẽ ảnh hưởng đến khoảng 250 triệu người ở châu Phi và dự kiến ​​sẽ phải di dời lên đến 700 triệu người vào năm 2030. 4/5 quốc gia châu Phi khó có thể quản lý bền vững tài nguyên nước vào năm 2030.

“Cuộc khủng hoảng ngày càng trầm trọng và nạn đói hoành hành ở vùng Sừng châu Phi bị hạn hán cho thấy biến đổi khí hậu có thể làm trầm trọng thêm các cú sốc nước, đe dọa cuộc sống của hàng trăm nghìn người và gây bất ổn cho cộng đồng, quốc gia và toàn bộ khu vực”, Tổng thư ký WMO Petteri Taalas cho biết.

“Khí hậu của châu Phi đã ấm lên nhiều hơn mức trung bình toàn cầu kể từ thời kỳ tiền công nghiệp (1850-1900). Song song đó, mực nước biển dâng dọc theo các bờ biển châu Phi nhanh hơn mức trung bình toàn cầu, góp phần làm tăng tần suất và mức độ nghiêm trọng của lũ lụt và xói mòn ven biển, và độ mặn ở các thành phố trũng thấp. Sự thay đổi của các thủy vực lục địa có tác động lớn đến ngành nông nghiệp, hệ sinh thái, đa dạng sinh học”, GS Taalas nói.

“Sự gia tăng nhiệt độ, các đợt nắng nóng, lũ lụt trên diện rộng, xoáy thuận nhiệt đới, hạn hán kéo dài và nước biển dâng dẫn đến thiệt hại về người, tài sản và di dời dân cư, làm suy yếu khả năng của châu Phi trong việc đạt được các cam kết đáp ứng các mục tiêu của Phát triển bền vững của Liên hợp quốc Mục tiêu (SDGs) và Chương trình nghị sự 2063 của Liên minh Châu Phi: Châu Phi mà chúng ta muốn, vạch ra con đường của Châu Phi để đạt được tăng trưởng và phát triển kinh tế bao trùm và bền vững”, H.E. Đại sứ Josefa Leonel Correia Sacko, Ủy viên phụ trách Nông nghiệp, Phát triển Nông thôn, Kinh tế Xanh và Môi trường Bền vững tại Ủy ban Liên minh Châu Phi, cho biết.

Báo cáo thứ ba trong loạt báo cáo là một sáng kiến ​​chung giữa WMO và Ủy ban Liên minh châu Phi và bao gồm đầu vào của nhiều tổ chức LHQ, Dịch vụ Khí tượng Thủy văn Quốc gia, các đối tác phát triển và các chuyên gia khí hậu. Báo cáo và bản đồ câu chuyện kỹ thuật số kèm theo đang được đưa ra tại Hội nghị Bộ trưởng về sáng kiến ​​Hệ thống hành động sớm và cảnh báo sớm tích hợp ở Maputo, Mozambique.

Hiện chỉ có 40% dân số châu Phi được tiếp cận với các hệ thống cảnh báo sớm để bảo vệ họ trước tác động của thời tiết khắc nghiệt và biến đổi khí hậu. Do đó, châu Phi là ưu tiên hàng đầu trong chiến dịch do WMO dẫn đầu, theo yêu cầu của Tổng thư ký LHQ António Guterres, nhằm đảm bảo khả năng tiếp cận phổ biến các cảnh báo sớm trong 5 năm tới.

Tuy nhiên, hành động khí hậu đang được thúc đẩy. Hơn 40 quốc gia châu Phi đã sửa đổi kế hoạch khí hậu quốc gia (Đóng góp do quốc gia quyết định) để làm cho các kế hoạch này trở nên tham vọng hơn và bổ sung các cam kết lớn hơn về thích ứng và giảm nhẹ khí hậu. Mặc dù châu Phi chỉ đóng góp 2-3% lượng phát thải khí nhà kính toàn cầu, hơn 83% kế hoạch khí hậu quốc gia bao gồm các mục tiêu giảm khí nhà kính, với các lĩnh vực trọng tâm bao gồm năng lượng, nông nghiệp, chất thải, sử dụng đất và lâm nghiệp.

Báo cáo của Nhà nước về khí hậu châu Phi đưa ra một số khuyến nghị, bao gồm tăng cường hệ thống cảnh báo sớm, tăng cường hợp tác xuyên biên giới, trao đổi dữ liệu và chia sẻ kiến ​​thức. Nhu cầu đầu tư nhiều hơn vào việc thích ứng là rất quan trọng, cũng như một nỗ lực phối hợp hướng tới quản lý tổng hợp hơn nguồn tài nguyên nước.

Biên dịch: Thanh Tâm

Link: https://public.wmo.int/en/media/press-release/state-of-climate-africa-highlights-water-stress-and-hazards