OECD: Các nước giàu “có khả năng” đạt được mục tiêu tài trợ khí hậu 100 tỷ USD vào năm 2022

Lũ lụt ở đông bắc Nigeria năm 2015 (Ảnh: Immanuel Afolabi/Xung đột và Phát triển tại Texas A&M/Flickr)

Các nước giàu “có vẻ như” đã đạt được mục tiêu lâu dài là cung cấp 100 tỷ USD tài chính khí hậu mỗi năm cho các quốc gia dễ bị tổn thương vào năm 2022, muộn hơn hai năm so với cam kết.

Tuyên bố của Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD), cơ quan thực hiện đánh giá cam kết hàng năm, dựa trên “dữ liệu sơ bộ và chưa được xác minh” chưa được công bố. Số liệu chi tiết đã được cung cấp cho năm 2021, khi các quốc gia phát triển trao 89,6 tỷ USD cho các nước đang phát triển - tăng nhẹ so với số tiền cung cấp năm trước.

Cột mốc “tượng trưng”

Những con số này nhạt nhòa so với hàng nghìn tỷ USD mà các quốc gia dễ bị tổn thương ước tính cần phải cắt giảm khí thải và ứng phó tốt hơn với tác động của biến đổi khí hậu. Nhưng cam kết trị giá 100 tỷ USD mang tính biểu tượng, lần đầu tiên được đưa ra vào năm 2009 tại Copenhagen, đã liên tục là nguyên nhân gây căng thẳng ngoại giao kể từ khi các nước không đạt được mục tiêu trước thời hạn 2020. Bộ trưởng khí hậu Đức Jennifer Morgan nói với các phóng viên rằng bà hy vọng điều này sẽ gửi “một tín hiệu trấn an đến các đối tác của chúng tôi”.

Bà nói thêm: “Đó là mục tiêu mà chúng tôi đã hy vọng đạt được trước đó”. “Chúng tôi hy vọng rằng đây có thể là nền tảng để xây dựng niềm tin vào cam kết của chúng tôi trong việc hợp tác cùng các nước đang phát triển tiến lên phía trước”.

Tiền thích ứng

Bất chấp sự gia tăng tổng thể, nguồn tài trợ cụ thể cho hoạt động thích ứng đã giảm 4 tỷ USD xuống còn 24,6 tỷ USD. Sự thất bại này làm dấy lên nghi ngờ về việc liệu các nước phát triển có thể đáp ứng cam kết được đưa ra tại COP26 nhằm tăng gấp đôi nguồn tài chính thích ứng của họ lên 40,6 tỷ USD vào năm 2025 hay không. Kinh phí thích ứng giảm mặc dù tài chính tổng thể tăng. Tài chính khí hậu được cung cấp và huy động bởi các nước phát triển.

Các nước nghèo phụ thuộc nhiều vào tài chính công quốc tế cho những thứ như: Hệ thống cảnh báo sớm, rào chắn lũ lụt hoặc nông nghiệp chống hạn hán vốn kém hấp dẫn đối với các nhà đầu tư so với năng lượng tái tạo. Tiến sĩ Andrea Hinwood, nhà khoa học trưởng của UNEP, nói với Climate Home vào đầu tháng này: “Chúng tôi đã chứng kiến ​​​​sự sụt giảm tài chính và sự đình trệ của các dòng chảy dành cho các sáng kiến ​​thích ứng”. “Chúng ta thực sự phải hành động ngay bây giờ. Chỉ bằng hành động nhanh chóng, khẩn cấp, tổng hợp với dòng tài chính phù hợp thì chúng ta mới có cơ hội giải quyết những vấn đề đó”.

Các khoản cho vay gây lo ngại về nợ nần

Các quốc gia dễ bị tổn thương từ lâu đã kêu gọi tăng đáng kể việc cung cấp các khoản tài trợ cho các khoản vay, điều mà họ cho rằng sẽ đẩy họ sâu hơn vào nợ nần. Nhưng các khoản cho vay tiếp tục chiếm hơn 2/3 số tiền được cung cấp vào năm 2021, trong đó các khoản trợ cấp chiếm 30% tổng số.

Harjeet Singh, người đứng đầu chiến lược chính trị toàn cầu của Mạng lưới Hành động Khí hậu, cho biết sự phổ biến của các khoản vay làm trầm trọng thêm sự chênh lệch tài chính. Ông nói thêm: “Điều bắt buộc là các nước giàu phải thay đổi hoàn toàn cách tiếp cận của họ, tập trung vào việc cung cấp hỗ trợ thực chất thay vì sử dụng các cử chỉ mang tính biểu tượng”. Bộ trưởng khí hậu Canada Steven Guilbeault nhận thấy còn nhiều việc phải làm, đồng thời cho biết mục tiêu 100 tỷ USD là “một cột mốc quan trọng nhưng nó không giải quyết được tất cả các vấn đề của chúng ta”. “Chúng tôi biết cuộc trò chuyện cần chuyển từ huy động hàng trăm tỷ đô la sang huy động gấp 10-15 lần số đó. Đó chính là thách thức chung của chúng tôi”, ông nói thêm.

Với lượng tiền nhiều hơn đáng kể khó có thể được rút ra khỏi ví công, các nước giàu đang ngày càng xem xét các giải pháp thay thế. Bên cạnh những cải cách của các ngân hàng phát triển đa phương, như Ngân hàng Thế giới, người ta đặt hy vọng lớn vào sự đóng góp từ khu vực tư nhân. Nhưng dữ liệu mới nhất của OECD có nguy cơ làm giảm bớt sự nhiệt tình đó. Vốn tư nhân được huy động thông qua các biện pháp khuyến khích công, chẳng hạn như bảo lãnh, nhìn chung đã trì trệ kể từ năm 2017, chỉ có 14,4 tỷ USD được cung cấp cho các nước đang phát triển vào năm ngoái.

Biên dịch tin bài: Tạp chí KTTV

Nguồn: https://www.climatechangenews.com/2023/11/17/oecd-rich-countries-likely-to-hit-100bn-climate-finance-goal-in-2022/