Khối đàm phán về biến đổi khí hậu của Liên Hợp Quốc loại bỏ Nga, lên án cuộc xâm lược Ukraine

Ruslan Edelgeriev, đặc phái viên của Tổng thống Nga về biến đổi khí hậu trong cuộc gặp song phương với chủ tịch Cop26 Alok Sharma tại Cop26

Khi cộng đồng quốc tế tìm cách tách Nga ra khỏi nền kinh tế toàn cầu, đã có những động thái nhằm cô lập Moscow về mặt ngoại giao trong không gian khí hậu.

Umbrella Group, một khối đàm phán gồm các nước phát triển không thuộc EU bao gồm Australia, Canada, Nhật Bản, Iceland, Israel, New Zealand, Na Uy, Ukraine và Mỹ, đã thông báo rằng Nga và Belarus không còn được chào đón.

Thay mặt cho nhóm, một quan chức Úc đã phát biểu trong cuộc họp gồm các nhà đàm phán khí hậu hàng đầu do Vương quốc Anh và Ai Cập triệu tập hôm thứ Tư, rằng “trong bối cảnh Nga xâm lược Ukraine và các hành động của Belarus để thực hiện điều này, các thành viên của Nhóm Umbrella không phối hợp với Nga và Belarus vào thời điểm này ”.

“Chúng tôi lên án bằng những điều khoản mạnh mẽ nhất có thể, hành động xâm lược vô cớ và phi lý của Nga, vi phạm rõ ràng luật pháp quốc tế, bao gồm cả Hiến chương Liên Hợp Quốc. Cuộc xâm lược của Nga làm xói mòn chính nền tảng của trật tự quốc tế dựa trên luật lệ, ”nhóm cho biết trong một tuyên bố ngắn chia sẻ với cuộc họp.

Kazakhstan, một thành viên khác của nhóm có quan hệ chặt chẽ với Nga, không tán thành lập trường này.

Trước những hành động tàn bạo của Nga, bao gồm các cuộc không kích vào bệnh viện phụ sản và trẻ em ở thành phố Mariupol bị bao vây, Ukraine đang tiếp tục tìm cách loại trừ Nga khỏi các tổ chức quốc tế. Chính phủ đã viết thư cho các cơ quan của 14 hiệp định môi trường quốc tế để yêu cầu Moscow loại trừ. Công ước Đa dạng Sinh học, Công ước bảo vệ tầng ôzôn và Công ước Bảo vệ Biển Đen chống ô nhiễm nằm trong số đó.

Công ước khung của Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu (UNFCCC) cũng vậy, cơ quan có nhiệm vụ hỗ trợ toàn cầu ứng phó với biến đổi khí hậu.

Lập luận của Kyiv là bằng cách thực hiện một cuộc xâm lược toàn diện vào Ukraine, Nga đã vi phạm luật pháp quốc tế và nhân quyền, những điều này đã “thay đổi hoàn toàn” các nghĩa vụ phát sinh từ các thỏa thuận này.

Thứ trưởng Môi trường Ukraine Irina Stavchuk nói với các nhà ngoại giao khí hậu hôm thứ Tư rằng cuộc xâm lược của Nga đã làm tổn hại đến Ukraine và khả năng thích ứng với biến đổi khí hậu của thế giới.

Bà nói, chiến tranh đã ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất ngũ cốc và dầu hướng dương của Ukraine, phá hủy các khu rừng và hệ sinh thái đất ngập nước của Ukraine và buộc nước này phải chi tiền dành cho hành động khí hậu đối với vũ khí. Bà lập luận rằng Nga nên bị đình chỉ khỏi công ước khí hậu.

Nhưng quy trình loại trừ Nga khỏi công ước khí hậu không đơn giản và Stavchuk chấp nhận rằng các tác động pháp lý vẫn cần được phân tích. Không có tiền lệ cho một quốc gia rời khỏi cơ quan biến đổi khí hậu của LHQ. Dưới thời tổng thống Donald Trump, Mỹ rút khỏi Hiệp định Paris nhưng vẫn tham gia công ước và tiếp tục tham dự các cuộc đàm phán về khí hậu của Liên hợp quốc. Richard Klein, nhà nghiên cứu cấp cao tại Viện Môi trường Stockholm, nói với Climate Home rằng các bên tham gia Công ước Geneva có thể quyết định bằng một cuộc bỏ phiếu đồng thuận để loại Nga khỏi công ước khí hậu thông qua một thủ tục phức tạp. Ông nói, lựa chọn khác sẽ là các thành viên của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, nơi Nga nắm quyền phủ quyết, bỏ phiếu về vấn đề này.

Đề nghị của Ukraine đã được cơ quan LHQ chính thức ghi nhận, nhưng “không có khả năng dẫn đến bất kỳ thay đổi nào về sự tham gia của Nga tại LHQ,” Klein nói. Ông nói thêm: “Đây không phải là lần đầu tiên các quốc gia chiến tranh với nhau và ngồi chung bàn trong các cuộc đàm phán. Mặc dù các rào cản đối với việc loại trừ hoàn toàn Nga là rất cao, nhưng việc đưa nước này vào chương trình nghị sự có thể thúc đẩy sự đoàn kết với Ukraine. Mattias Frumerie, trưởng phái đoàn khí hậu của Thụy Điển, nói với Climate Home rằng yêu cầu của Ukraine “xứng đáng với cuộc thảo luận”. “Từ góc độ chính trị, tôi muốn nói rằng chúng tôi hoàn toàn ủng hộ yêu cầu của Ukraine xét về hàm ý lên án hành động xâm lược của Nga và xâm lược Ukraine.”

Biên dịch: Thanh Tâm

Link: https://www.climatechangenews.com/2022/03/10/un-climate-change-negotiating-bloc-rejects-russia-condemning-its-invasion-of-ukraine/