Hợp tác trong khoa học: Chúng ta đang đi sai hướng (phần cuối)

Biến đổi khí hậu và các thành phố

Mạng lưới nghiên cứu biến đổi khí hậu đô thị

Các thành phố – nơi cư trú của 55% dân số toàn cầu, tương đương 4,2 tỷ người – chịu trách nhiệm cho tới 70% lượng khí thải do con người gây ra, đồng thời cũng rất dễ bị tổn thương trước tác động của biến đổi khí hậu như lượng mưa lớn gia tăng, mực nước biển dâng cao tăng, lũ lụt cấp tính và mãn tính ven biển và nhiệt độ cực cao, trong số những rủi ro chính khác. Những tác động này làm trầm trọng thêm những thách thức và bất bình đẳng về kinh tế xã hội.

Trên toàn cầu, đến những năm 2050, hơn 1,6 tỷ người sống ở hơn 970 thành phố sẽ thường xuyên tiếp xúc với nhiệt độ trung bình trong 3 tháng đạt ít nhất 35 °C (95 °F). Từ tháng 3 đến tháng 5 năm 2022, Delhi đã trải qua 5 đợt nắng nóng với nhiệt độ kỷ lục lên tới 49,2 °C (120,5 °F). Với một nửa dân số Delhi sống trong các khu định cư có thu nhập thấp và rất dễ bị ảnh hưởng bởi nhiệt độ cực cao, đợt nắng nóng này đã dẫn đến những tác động tàn phá về kinh tế xã hội và sức khỏe cộng đồng. Các thành phố và khu định cư ven biển ở vùng trũng thấp, chẳng hạn như Bangkok (Thái Lan), Houston (Mỹ) và Venice (Ý), có khả năng cao phải đối mặt với lũ lụt ven biển thường xuyên hơn và rộng hơn do mực nước biển dâng, triều cường và sụt lún.

Các thành phố có vai trò quan trọng trong việc giải quyết biến đổi khí hậu bằng cách thực hiện hành động giảm thiểu toàn diện, khẩn cấp và mở rộng, đồng thời tăng khả năng thích ứng của hàng tỷ cư dân đô thị. Bây giờ là lúc để tích hợp thích ứng và giảm thiểu, cùng với phát triển bền vững, vào môi trường đô thị luôn năng động.

Các sự kiện thời tiết khắc nghiệt và tác động kinh tế xã hội

Chương trình Nghiên cứu Thời tiết Thế giới của WMO (WWRP)

Số lượng các thảm họa liên quan đến thời tiết, khí hậu và nước đã tăng gấp 5 lần trong vòng 50 năm qua, gây thiệt hại 202 triệu đô la Mỹ mỗi ngày.

Khi khoa học phân bổ tiếp tục được cải thiện, bằng chứng về mối liên hệ giữa biến đổi khí hậu do con người gây ra và các hiện tượng cực đoan quan sát được, chẳng hạn như sóng nhiệt, lượng mưa lớn và lốc xoáy nhiệt đới, đã được củng cố.

Các sự kiện thời tiết cực đoan gây ra những tác động kinh tế xã hội lâu dài, đặc biệt là ở những cộng đồng dễ bị tổn thương nhất, những cộng đồng thường ít được trang bị nhất để ứng phó, phục hồi và thích nghi.

Các cơn bão nhiệt đới liên tiếp đổ bộ vào đông nam châu Phi, gây ra sự tàn phá ở Madagascar. Sáng kiến Phân bổ thời tiết thế giới nhận thấy rằng biến đổi khí hậu có khả năng làm tăng cường độ mưa do những cơn bão này gây ra. Khi bầu khí quyển trở nên ấm hơn, nó chứa nhiều nước hơn, trung bình làm cho mùa mưa và các sự kiện trở nên ẩm ướt hơn. Với lượng khí thải nhiều hơn và nhiệt độ tăng lên, các đợt mưa lớn sẽ trở nên phổ biến hơn.

Tháng 6 và tháng 7 năm 2022, châu Âu chịu ảnh hưởng của hai đợt nắng nóng khắc nghiệt và hạn hán. Bồ Đào Nha có kỷ lục nhiệt độ quốc gia mới vào tháng 7 là 47,0 °C và lần đầu tiên nhiệt độ ở Anh vượt quá 40 °C trong kỷ lục. Theo sáng kiến World Weather Attribution, biến đổi khí hậu do con người gây ra đã khiến sóng nhiệt ở Anh có khả năng cao hơn ít nhất 10 lần.

Những đợt nắng nóng mùa hè tiềm ẩn nguy cơ đáng kể đối với sức khỏe con người, đặc biệt là người già và người ốm yếu. Các yếu tố khác - chẳng hạn như điều kiện kinh tế xã hội, đô thị hóa (đảo nhiệt đô thị) và mức độ sẵn sàng - cũng có thể làm tăng tính dễ bị tổn thương. Các báo cáo đầu tiên chỉ ra rằng các đợt nắng nóng đã dẫn đến cái chết của hàng nghìn người.

Hệ thống cảnh báo sớm: Thích ứng với biến đổi khí hậu và giảm thiểu rủi ro thiên tai

Theo Văn phòng Giảm nhẹ Rủi ro Thiên tai của WMO/LHQ, với 3,3 đến 3,6 tỷ người sống trong bối cảnh rất dễ bị tổn thương trước biến đổi khí hậu, điều quan trọng hơn bao giờ hết là cộng đồng quốc tế phải thực hiện hành động đầy tham vọng để không chỉ giảm thiểu khí thải mà còn thích ứng với biến đổi khí hậu, đặc biệt là thời tiết cực đoan và các sự kiện phức tạp, có thể dẫn đến các tác động kinh tế xã hội lâu dài.

Hệ thống cảnh báo sớm là biện pháp thích ứng hiệu quả giúp cứu người, giảm tổn thất và thiệt hại, đồng thời tiết kiệm chi phí. Chưa đến một nửa số quốc gia trên thế giới đã báo cáo về sự tồn tại của Hệ thống cảnh báo sớm nhiều nguy cơ (MHEWS), với mức độ bao phủ đặc biệt thấp ở Châu Phi, các quốc gia kém phát triển nhất và các quốc đảo nhỏ đang phát triển.

Ưu tiên quốc tế hàng đầu là đảm bảo rằng mọi người trên Trái đất đều được MHEWS bảo vệ trong 5 năm tới. Điều này sẽ đòi hỏi sự hợp tác giữa các bên tham gia đa dạng và các giải pháp tài chính sáng tạo.

Biên dịch: Tạp chí KTTV

Nguồn: https://public.wmo.int/en/media/press-release/united-science-we-are-heading-wrong-direction