Tác động của biến đổi khí hậu gia tăng ở Tây Nam Thái Bình Dương (phần cuối)

Thái Bình Dương xanh

Báo cáo được công bố tại Hội nghị Bộ trưởng Khí tượng Thái Bình Dương lần thứ ba (PMMM-3) và Cuộc họp thu hút các nhà tài trợ và đối tác phát triển lần thứ nhất ở Fiji. Tất cả các cuộc họp đều được liên kết với nhau và sẽ có chủ đề: “Duy trì các dịch vụ về thời tiết, khí hậu, nước và đại dương để có một Thái Bình Dương xanh kiên”.

Các cuộc họp có sự tham gia của các Bộ trưởng Chính phủ, đại diện của Cơ quan Khí tượng Thủy văn Quốc gia (NMHS) ở Thái Bình Dương, cũng như đại diện từ các đối tác phát triển như Ban Thư ký Chương trình Môi trường Khu vực Thái Bình Dương (SPREP), WMO và khu vực tư nhân, để tăng cường khí hậu và dịch vụ thời tiết ở Thái Bình Dương.

Tổng Giám đốc SPREP Sefanaia Nawadra cho biết: “Người dân Thái Bình Dương của chúng tôi đang đi đầu trong các kế hoạch hành động chống lại cuộc khủng hoảng gây biến đổi khí hậu, mất đa dạng sinh học và ô nhiễm. Các nhà lãnh đạo Thái Bình Dương của chúng tôi đã tuyên bố tình trạng khẩn cấp về khí hậu, tái khẳng định rằng đây hiện là mối đe dọa hiện hữu lớn nhất mà Thái Bình Dương phải đối mặt”.

Các loại sóng nhiệt biển tối đa và thời gian tối đa trong năm 2022 (Nguồn: Mercator Ocean International).

Báo cáo của WMO cho biết tốc độ mực nước biển dâng cao nhìn chung cao hơn một chút so với tốc độ trung bình toàn cầu, đạt khoảng 4 mm mỗi năm ở một số khu vực. Bất chấp điều kiện La Niña, các đợt nắng nóng trên biển vẫn xảy ra ở nhiều nơi trong khu vực. Các đợt nắng nóng dai dẳng và nổi bật nhất trên biển xảy ra ở một khu vực rộng lớn ở phía đông bắc Australia và phía nam Papua New Guinea ở Biển Solomon và Biển San hô, trong khoảng thời gian hơn sáu tháng.

Đại dương đã hấp thụ hơn 90% lượng nhiệt dư thừa trong hệ thống khí hậu. Sự nóng lên của đại dương góp phần vào khoảng 40% mực nước biển dâng trung bình toàn cầu được quan sát thông qua sự giãn nở nhiệt của nước biển. Nó đang làm thay đổi dòng hải lưu, gián tiếp thay đổi đường đi của bão và ảnh hưởng đến hệ sinh thái biển.

Hầu hết các khu vực ở Tây Nam Thái Bình Dương đều có sự nóng lên ở thượng nguồn đại dương (0-700 m) kể từ năm 1993. Sự nóng lên đặc biệt mạnh mẽ, với tốc độ vượt quá 2-3 lần tốc độ nóng lên trung bình toàn cầu, ở Biển Solomon và phía đông của Quần đảo Solomon; ở biển Arafura, Banda và Timor; phía đông Philippines; Theo báo cáo, dọc theo bờ biển phía nam của Indonesia và ở Biển Tasman.

Tại Indonesia, ước tính vệ tinh về diện tích sông băng ở phía tây đảo New Guinea cho thấy tổng diện tích băng vào tháng 4 năm 2022 là 0,23 km², giảm khoảng 15% so với đánh giá trước đó là 0,27 km² vào tháng 7 năm 2021. Từ năm 2016 đến năm 2022, diện tích băng giảm trung bình khoảng 0,07 km²/năm. Các phép đo độ dày băng thông qua một chiếc cọc duy nhất cho thấy độ dày băng đã giảm 24 m từ tháng 6 năm 2010 đến đầu năm 2021 và độ dày băng còn lại ước tính vào tháng 12 năm 2022 chỉ là 6 mét.

Tác động và rủi ro liên quan đến khí hậu

Nguồn: Trung tâm Khí hậu Lượng mưa Toàn cầu (GPCC), Deutscher Wetterdienst

Hiện tượng La Niña góp phần gây ra lượng mưa bất thường đáng kể trong khu vực. Hầu hết các đảo xích đạo ở Thái Bình Dương đều trải qua điều kiện khô hơn bình thường, còn Kiribati và Tuvalu đôi khi phải chịu tình trạng thiếu nước đáng kể trong năm. Ở một thái cực khác, Úc bị thiệt hại kinh tế đáng kể do lũ lụt nghiêm trọng.

Năm 2022, theo Cơ sở dữ liệu thiên tai quốc tế (EM-DAT), tổng cộng 35 hiện tượng thiên tai đã được báo cáo ở Tây Nam Thái Bình Dương, trong đó hơn 70% là lũ lụt. Những điều này dẫn đến hơn 700 trường hợp tử vong, trong đó hơn 70% có liên quan đến bão. Hơn 8 triệu người bị ảnh hưởng trực tiếp bởi những mối nguy hiểm này và gây ra tổng thiệt hại kinh tế lên tới gần 9 tỷ USD. Bão là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu và ảnh hưởng đến số lượng người lớn nhất vào năm 2022, đặc biệt là ở Philippines và Fiji.

So sánh thiệt hại kinh tế do thiên tai ở khu vực Tây Nam Thái Bình Dương năm 2022 với mức trung bình trong 20 năm qua (2002-2021) cho thấy thiệt hại do lũ lụt năm 2022 (ước tính khoảng 8,5 tỷ USD) lớn hơn gấp 4 lần mức trung bình. Nhìn chung, vào năm 2022, lũ lụt đã gây ra thiệt hại kinh tế cao nhất ở Australia, với tổng thiệt hại lên tới hơn 8 tỷ USD, tiếp theo là Indonesia (hơn 74 triệu USD) và Philippines (hơn 11 triệu USD).

Nguồn: Tính toán của Ủy ban Kinh tế và Xã hội Liên hợp quốc khu vực Châu Á và Thái Bình Dương (ESCAP) dựa trên dữ liệu EM-DAT

Tổng quan về thảm họa năm 2022 ở khu vực Tây Nam Thái Bình Dương. Lưu ý: Thiệt hại kinh tế do một số thảm họa gây ra không được trình bày trong sơ đồ do không có số liệu. Chỉ những trường hợp được báo cáo trong EM-DAT mới được xem xét trong sơ đồ.

Biên dịch: Tạp chí KTTV

Nguồn: https://public.wmo.int/en/media/press-release/climate-change-impacts-increase-south-west-pacific